EERSTE LEZING: Numeri 11,24-29
TWEEDE LEZING: Jakobus 4,11-17
EVANGELIE: Marcus 9,38-50
Hoe wilt U aangesproken worden? Hoe wil jij aangesproken worden? Met U of jij?
Als ik die vraag opwerp, doel ik op meer dan alleen fatsoensregels of etiquette in het persoonlijk contact. Het gaat ook om hoe we met elkaar omgaan in groter verband, in de maatschappij van vandaag. Hoe spreken we elkaar aan? Daar is het nodige over te doen. De toon in het maatschappelijk debat. De scheldpartijen en erger op sociale media. Hoe wilt u aangesproken worden? In het evangelie van vandaag gaat het er nogal scherp aan toe. Jezus geeft onderricht, zoals dat zo mooi heet, maar het lijkt meer een strafgericht. Wat zegt Hij? Als je hand je op de verkeerde weg brengt, hak hem af. Als je voet je op het verkeerde pad leidt, zelfde recept. Beter mank naar de hemel dan huppelend naar de hel. Als je oog je verleidt, ruk het uit, beter één oogje in het zeil dan met beide ogen de hel tegemoet.
Wat zijn dat voor uitspraken? Is dat de toon waar we in de kerk van vandaag behoefte aan hebben? Jezus is hier zo scherp is omdat de zaak waar het hem om te doen is dat vraagt. Kiezen voor het Koninkrijk van God vraagt om radicale beslissingen, geen halfbakken compromissen. Als je dan met mensen te maken krijgt die roet in het eten gooien in plaats van zout, mensen die de gelovigen van de goede weg afbrengen, dan kunnen ze maar beter met een molensteen om in zee geworpen worden.
In onze huidige samenleving zijn we er goed in om de verschillen scherp te markeren. Misschien is dat ook eigen aan ons Nederlanders. Er zijn krachten in de politiek en de media die er een belang bij hebben om de verschillen te markeren. Om zich af te zetten, in plaats van de verbinding te zoeken. Het publieke debat verhardt: voorbeelden zijn tot in de Tweede Kamer te geven. Was dat vroeger ook zo? Wat wel van deze tijd is, is de zorg dat we steeds meer van elkaar vervreemden; een samenleving waarin we steeds meer langs elkaar heen leven, ieder in zijn of haar eigen bubbel van eigen gelijk. Het is ook een gevaar dat we in de kerk lopen. Als de kerkgemeenschap een plaats is waar je alleen bevestigd wordt in je eigen gelijk, waar alleen maar ruimte is voor gelijkgestemden, waar de tegenstem ontbreekt, waar we het zo gezellig met elkaar hebben, ons soort mensen, dan is dat ook een manier om de ander buiten te sluiten en van ons te vervreemden.
Zorg dat jullie – Jezus spreekt tot zijn leerlingen – en dat betekent over hun hoofden heen altijd ook tot de kerk – zorg dat jullie het zout in jezelf niet verliezen. Wees scherp, wees kritisch, blijf alert. Zorg dat het geen zouteloze bedoening wordt. Maar ook: bewaar onder elkaar de vrede. Niet de zoete lieve vrede van de mantel der liefde die alles bedekt. Maar de vrede als werkwoord, die voortkomt uit een actieve betrokkenheid en een echte openheid voor elkaar, waarin er altijd meer kan gebeuren dan je vooraf gedacht had en meer mensen mee blijken te doen dan jij had vermoed.
Voorganger in deze viering is pastor Frank Beuger.